Nghệ sĩ Văn Hiệp còn được biết tới với tên gọi thân mật là ‘trưởng thôn Văn Hiệp’ do chính khán giả và đồng nghiệp yêu mến đặt cho từ vai diễn để đời của ông.
Nghệ sĩ Văn Hiệp sinh năm 1942 tại Hà Nội. Ông bắt đầu diễn xuất từ trước khi đi học diễn viên với vở “Lỳ và Sáo” ở Nhà hát Lớn Hà Nội khi mới 12 tuổi.
Ông tốt nghiệp khóa diễn viên đầu tiên của trường Điện ảnh Việt Nam (nay là Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội) cùng lớp với cố NSND Doãn Hoàng Giang, NSND Trọng Khôi, NSND Doãn Châu.
Sau khi tốt nghiệp, ông được nhận về công tác tại Nhà hát Kịch Việt Nam. Từ năm 1963 đến 1990, ông công tác tại Nhà hát Kịch Trung ương, sau đó chuyển công tác sang Cục Văn hóa Thông tin.
Trong mấy chục năm làm nghề của mình, nghệ sĩ Văn Hiệp đảm nhận không biết bao nhiêu vai diễn, bao nhiêu số phận trên sân khấu cũng như màn ảnh nhỏ. Nhưng hình ảnh mà khán giả ấn tượng và nhớ tới ông nhất chính là dạng vai nông dân chất phác, hiền lành, thật thà, tốt bụng, dí dỏm trong rất nhiều phim truyền hình.
Đặc biệt là series tiểu phẩm hài về Trưởng thôn Văn Hiệp diễn cùng nghệ sĩ Quang Tèo và Giang Còi trên chương trình Gặp nhau cuối tuần của VTV3. Đây là vai diễn đã làm nên hình tượng nhân vật “trưởng thôn” đặc sắc, riêng biệt của nghệ sĩ Văn Hiệp, không thể trộn lẫn với ai.
Nghệ sĩ Văn Hiệp thời trẻ.
Nghệ sĩ Văn Hiệp được khán giả yêu mến qua vai bác trưởng thôn trong series tiểu phẩm truyền hình.
Ngay cả khi đã về hưu là năm 2002 nhưng “bác trưởng thôn” Văn Hiệp vẫn miệt mài cống hiến cho nghệ thuật đến tận khi sức cùng lực kiệt. Dù vậy, cho tới trước khi mất, tuy đã 3 lần được làm hồ sơ để trình lên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhưng nghệ sĩ Văn Hiệp vẫn không được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú do thiếu huy chương.
Đúng như vai diễn “trưởng thôn” mà nghệ sĩ Văn Hiệp được yêu mến, ngoài đời, ông cũng sống y chang vậy, chỉ biết miệt mài cống hiến, làm nghề bằng tất cả đam mê, trách nhiệm mà chưa từng đòi hỏi được vinh danh. Cho tới khi qu.a đ.ời, ông vẫn là một nghệ sĩ không danh hiệu.
Bất ngờ ra nước ngoài định cư, hoa hậu Diễm Hương: “Làm vợ đại gia cũng phải đi làm mới có tiền” Diễn viên ‘tí hon’ Xuân Tiến: ‘Tới giờ tôi hết tự ti rồi’ Cuộc sống diễn viên Kim Hiền và con riêng ở tuổi 41 sau gần 8 năm sang Mỹ định cư thế nào?
Thời điểm đó, NSND Khải Hưng – người từng cộng tác với nghệ sĩ Văn Hiệp trong phim Mặt trời bé con (1985) cho rằng, nghệ sĩ Văn Hiệp dù xuất thân từ Nhà hát Kịch Việt Nam nhưng không tham gia vở diễn dự hội diễn để có huy chương theo đúng luật, trong khi danh hiệu nghệ sĩ được xét dựa trên huy chương.
Tuy nhiên với những gì mà nghệ sĩ Văn Hiệp đã cống hiến cho nghệ thuật nước nhà, được đông đảo công chúng yêu mến, đón nhận thì theo Khải Hưng, ông xứng đáng là nghệ sĩ của nhân dân Việt Nam.
Đó cũng là lý do mà NSND Khải Hưng quyết định soạn thảo một lá đơn trình lên Chủ tịch nước đề nghị truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú cho cố nghệ sĩ Văn Hiệp.
Sau đó, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam cũng soạn một lá đơn tương tự trình lên Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, đề nghị đặc cách phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú cho ông.
Tháng 9/2013, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã ký quyết định truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú cho Văn Hiệp vì những đóng góp của ông cho nền nghệ thuật nước nhà.
Vào ngày 10/10/2013, tại trụ sở Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Việt Nam đã diễn ra Lễ truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú cho cố nghệ sĩ Văn Hiệp.
Nghệ sĩ Văn Hiệp và vợ con hồi trẻ.
Không chỉ sự nghiệp nhiều dấu ấn đặc biệt, đời riêng của nghệ sĩ Văn Hiệp cũng vậy. Hơn 20 năm cuối đời, nghệ sĩ Văn Hiệp gần như ở một mình với các con khi vợ ông đi xuất khẩu lao động ở Đức không về. Nhiều người khuyên ông lấy vợ mới nhưng ông vẫn ở vậy, đắp đổi niềm vui từ chính những vai diễn của mình.
Những năm cuối đời, sức khỏe của “trưởng thôn” Văn Hiệp rất yếu, ông gần như ốm đau, b.ệnh t.ật liên miên, nhiều lần phải ph.ẫu th.uật trong khi điều kiện tài chính khó khăn.
9 tuổi mồ côi mẹ, 10 tuổi xa nhà tự lập, cuộc sống của ca sĩ Lương Gia Huy ra sao ở tuổi 43?
Đạo diễn Khải Hưng từng chia sẻ rằng, NSƯT Văn Hiệp là người chồng, người cha mẫu mực nhưng cuộc đời lại quá khổ. Khi biết mình bị u.ng th.ư, ông nằng nặc đòi về nhà và nhất định không bao giờ bước chân đến b.ệnh viện thêm một lần nào nữa.
Đến tận lúc cận kề cái ch.ết, ông vẫn sợ tốn tiền của các con, sợ các con mất thời gian trông nom, sợ đếm những ngày tháng cuối đời qua ô cửa sổ ở nơi toàn tiếng lách cách k.im t.iêm và mùi thuốc men.
NSƯT Văn Hiệp qu.a đ.ời tại nhà riêng vào lúc 5 giờ sáng ngày 9/4/2013 và được đưa đi hỏa táng theo di nguyện tại Đài hóa thân Hoàn Vũ, tro cốt được an táng tại nghĩa trang Lạc Hồng Viên, Hòa Bình. Sự ra đi của ông đã để lại niềm tiếc thương vô hạn với những người ở lại dù đã tròn 10 năm trôi qua.
Phận đời é.o le của 2 ‘trưởng thôn nổi tiếng nhất màn ảnh Việt’
Quốc Tuấn – người thổi tù và hàng tổng
Bộ phim Người thổi tù và hàng tổng (đạo diễn Phi Tiến Sơn) phát sóng năm 2001 kể về chàng thanh niên tên Kiên và những khó khăn anh vấp phải khi giữ chức trưởng thôn. Bao nhiêu câu chuyện cười ra nước mắt đã xảy ra từ đó. Phim tái hiện chân thật hình ảnh những người dân vùng nông thôn Bắc Bộ, quy tụ dàn diễn viên được đánh giá đồng đều về diễn xuất gồm Quốc Tuấn, Khánh Huyền, Văn Hiệp…
Quốc Tuấn đảm nhận vai Kiên, một chàng trai hiền lành, vô tình trúng cử chức trưởng thôn. Trước đó, anh từng tham gia nhiều phim như 12A và 4H, Những người sống quanh tôi… nhưng phải đến Người thổi tù và hàng tổng, anh mới được khán giả chú ý. Tính cách thật thà đến mức ngây ngô, nhiệt tình của anh trưởng thôn được lột tả trọn vẹn qua diễn xuất của Quốc Tuấn. bb
aa Mải mê với sự nghiệp, năm 39 tuổi, diễn viên Quốc Tuấn mới lập gia đình và hai năm sau, 2002 anh mới được lên chức bố. Khi biết vợ m.ang th.ai con trai, lại sắp được làm bố ở tuổi 40, Quốc Tuấn vui mừng khôn xiết. Nhưng bé Bôm khi trào đời mắc b.ệnh Apert (xương cứng sớm cục bộ) và đường thở hẹp.
Từ năm 3 tuổi rưỡi, bé Bôm đã phải trải qua liên tiếp những cuộc ph.ẫu th.uật ở Australia, Hàn Quốc vì xương hộp sọ đã cứng. Trong những thử thách khắc nghiệt đó, Quốc Tuấn rời bỏ sự nghiệp dành thời gian bên con trong hành trình chữa b.ệnh gian nan.
Tính đến năm 2016, bé Bôm đã trải qua 10 cuộc ph.ẫu th.uật ở trong nước lẫn nước ngoài và đôi lần ph.ẫu th.uật thất bại. Có thể nói Quốc Tuấn chính là người đã sinh ra con trai lần thứ hai khi luôn cố gắng tìm mọi cách để chữa b.ệnh cho con, bất kể khó khăn nào.
Đạo diễn Quốc Tuấn và con trai.
Những vất vả và cả sự hy sinh rời bỏ sự nghiệp của Quốc Tuấn gần 15 năm qua đã được đền đáp bằng kết quả khi bé Bôm đã thi đỗ vào Học viện âm nhạc quốc gia Việt Nam và đang là sinh viên xuất sắc hệ trung cấp piano khoa Jazz.
NSƯT Văn Hiệp – bác trưởng thôn “xét một cách toàn diện”
Dù đã yên nghỉ ở cõi lành khác, nhưng khi nhắc tới cố NSƯT Văn Hiệp, khán giả yêu mến ông vẫn nhớ như in hình ảnh nụ cười hiền lành, chất phác.
Cố NSƯT Văn Hiệp đánh dấu mối lương duyên với hài kịch lại chính là vở Nghêu, Sò, Ốc, Hến của đạo diễn Dương Ngọc Đức. Với vai Ốc, ông đã tạo được dấu ấn riêng biệt về diễn xuất: một Ốc rất l.áu c.á, khôn ngoan nhưng lại duyên dáng và hấp dẫn. Thời gian về sau, ông chuyển sang lĩnh vực truyền hình và rất thành công với kịch bản Trưởng họ chán cơm. Đặc biệt, show truyền hình về Trưởng thôn Văn Hiệp cùng hai danh hài Quang Tèo và Giang Còi đã làm nên hình tượng “trưởng thôn” đặc sắc không thể trộn lẫn.
Dù đã đang yên nghỉ ở cõi lành khác, nhưng khi nhắc tới cố NSƯT Văn Hiệp, khán giả yêu mến ông vẫn nhớ như in hình ảnh nụ cười hiền lành, chất phác.
Hơn 40 năm theo đuổi nghiệp diễn, ông luôn tìm cho mình cách thể hiện kịch bản sao cho vừa giữ được nguyên gốc nhưng cũng có thêm dấu ấn sáng tạo riêng. Thế nên câu nói “xét một cách toàn diện” của ông đã được rất nhiều người thuộc nằm lòng. Vai diễn trong phim Người thổi tù và hàng tổng là một ví dụ điển hình.
Tuy thành công và được khán giả ghi nhận qua nhiều vai diễn, nhưng ít ai biết rằng ông có một cuộc sống riêng khá trầm lặng. Sống cùng với các con trong căn nhà 5 tầng cạnh phố Hoàng Mai, nhưng trong đôi mắt của người nghệ sĩ già vẫn ánh lên những nỗi buồn khó tả. Con trai cố nghệ sĩ từng chia sẻ, dù sống với các con nhưng trong sâu thẳm, anh biết bố mình cô đơn lắm.
Năm 2013, sau khi qu.a đ.ời được 5 tháng, nghệ sĩ Văn Hiệp mới được đặc cách nhận danh hiệu NSƯT vì những năm tháng cống hiến không mệt mỏi cho nghệ thuật của “bác trưởng thôn”.
